روش‌های کشف اصالت با جعلیت سند

جرم جعل را از لحاظ فنی پلیسی یا کشف علمی جرایم به سه دسته تقسیم می‌شود:

الف. جعل امضاء و نوشته؛ ب. جعل اسناد، مدارک، کارت‌های شناسایی و…؛ ج. جعل اوراق بهادار نظیر کوپن، اسکناس، ارز، بلیط خط واحد و….

به تمامی کاربران مخصوصاً افرادی‌که با اسناد رسمی و مدارک شناسایی سر و کار دارند، توصیه می‌شود که با خواندن روش‌های ذیل و به‌کار بردن آن‌ها از اصل بودن سند یا تقلبی بودن آن آگاهی کسب کرده و از بروز کلاهبرداری‌های ناشی از جعل، جلوگیری کنند.

از نظر فنی سه روش برای پی بردن به اصالت یا جعلیت اسناد وجود دارد:

۱. روش فیزیکی؛ ۲. روش شیمیایی؛ ۳. روش مقایسه‌ای.

روش فیزیکی: در این روش معمولاً از دستگاه‌های نوری برای تشخیص استفاده می‌شود؛ زیرا هر نوری با فرکانس‌ها و پرتوهای مختلف، بازتاب‌های مختلفی دارد. اصلیترین نوری که از آن در تشخیص اصالت یا جعلیت سند استفاده می‌شود، نور ماوراء بنفش است، این نور زمانی که با جوهر برخورد می‌کند بازتاب‌هایی دارد که در تشخیص تقلبی و اصلی بودن سند کمک می‌کند، همچنین این نور برای بازخوانی مطالبی که پاک شده نیز استفاده می‌شود. علت این‌که شناسنامه‌ها و اسناد دولتی را با خودنویس می‌نویسند این است که چنانچه این اسناد با مواد شیمیایی پاک شوند با استفاده از نور ماورای بنفش می‌توان آن‌ها را بازخوانی کرد. از این نور همچنین برای تشخیص نخ موجود در اسکناس و چک نیز استفاد می‌شود؛ امروزه دستگاه‌های نوری متعدد و متنوعی در بازار وجود دارد که می‌توانند شما را در شناسایی اسناد اصیل از جعلی یاری رساند.

روش شیمیایی: این روش در مقایسه با روش فیزیکی برای استفادۀ افراد عادی مشکل‌تر است. از روش‌های شیمیایی برای تجزیه جوهر‌ها، تشخیص اختلاف رنگ جوهر‌ها، ترکیب جوهر‌ها تجزیه کاغذ‌ها و تشخیص جنس کاغذهای متعدد از این روش استفاده می‌شود. آزمایش‌های شیمیایی عمدتاً برای ظهور نوشته‌هایی است که محو و پاک شده‌اند.

روش مقایسه‌ای: این روش در صورتی که شخص تشخیص دهنده سند اصیل از جعلی، از تجربه و آگاهی کافی و لازم برخوردار باشد، می‌تواند از ۲ روش قبلی کارآمد‌تر باشد، علم و تجربه ثابت کرده است که هر فردی در نگارش و تحریر دارای عادات منحصر به فرد تحریری و نگارشی است که تجلی و بروز این عادات را در نحوۀ نقطه گذاری، سرکش گذاری، دندانه گذاری، مکث، فشار و لرزش قلم، فواصل حروف و کلمات و غیره می‌توان مشاهده کرد؛ بنابراین با تشخیص عادت‌های تحریری و نگارشی منحصر به فرد اشخاص و مقایسۀ آن‌ها با اسناد و نوشته‌های مورد نظر می‌توان انتساب یا عدم انتساب نوشته وسند را به شخص مورد نظر و هم چنین اصالت یا جعلیت نوشته و سند مزبور را تعیین کرد.